Goede isolatie van een (nieuwbouw-) huis is als een jas in de winter voor u en mij. Maarten van der Starre, adviseur op het gebied van duurzame installatietechniek, vertelt dat de schil van een woning steeds dikker is geworden in de afgelopen jaren. Eigenlijk is er vooral sinds de oliecrisis in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw meer aandacht voor de isolatie van de gevel en het dak van een woning. “Een goede isolatie betekent minder hoge energielasten en meer comfort. Maar een nieuwbouwhuis is door deze extra maatregelen ook duurder geworden.”
De buitenmuur van een woning is nogal veranderd in de – laten we zeggen – afgelopen negentig jaar. In de jaren dertig van de vorige eeuw was er meestal sprake van enkelsteense muren, zonder of nagenoeg zonder spouw. Een spouw is de lege ruimte tussen een buitenmuur die uit twee delen bestaat, ook wel buiten- en binnenblad genoemd. De spouw zorgde (en zorgt) ervoor dat er doorslagwater het huis binnen dringt. Volgens Maarten van der Starre werd deze ruimte tussen de twee muren in eerste instantie niet gevuld met isolatiemateriaal. Eigenlijk begon het idee om grootscheeps isolatie aan te brengen in de spouwruimte van (nieuwbouw-) huizen vooral te spelen na de oliecrises in de jaren zeventig en begin jaren tachtig van de vorige eeuw. “Toen zijn de spouwruimtes, de ruimtes tussen de twee spouwbladen, gaan groeien en werd in die ruimte steeds meer isolatie toegepast.”
Energielabel
Vanaf 2015 ging het snel. De overheid scherpte de regels aan als het gaat om de energieprestatie van nieuwbouwhuizen. De energieprestatiecoëfficiënt (EPC) – het woninggebonden energieverbruik – bij nieuwbouw mocht vanaf toen niet hoger zijn dan 0,4. Ook het energielabel werd verplicht bij de oplevering van een (nieuwbouw-) huis, zodat consumenten meteen een beeld zouden hebben hoe energiezuinig hun huis is. Kopers en huurders van een nieuwbouwhuis konden er vanaf dat moment van uit gaan dat hun huis minimaal energielabel A had. “De schil werd steeds belangrijker”, zegt Maarten van der Starre. “Als het om de gevel gaat is een huis uit 1960 echt een ander soort huis dan in 2000 en helemaal in vergelijking met de nieuwbouwhuizen van nu.”
BENG
In 2021 nemen we afscheid van de EPC-norm en gaan we over op BENG. Deze afkorting staat voor Bijna Energie Neutraal Gebouw. Er zijn drie indicatoren die een rol spelen bij BENG en de eerste gaat over de schil, dus de isolatiewaarde van de woning. Daarnaast wordt bij BENG gekeken naar de hoeveelheid fossiele brandstof die nodig is om de woning te verwarmen of te koelen en voor warm tapwater en naar de hoeveelheid hernieuwbare energie. Denk bij de laatste aan bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak van uw woning die energie leveren. Wat betreft de schil zijn er bijna geen verbeteringen meer te verwachten als het gaat om nieuwbouw, volgens Maarten van der Starre. “Op een gegeven moment heb je het optimum wel zo’n beetje bereikt en is de extra besparing die het oplevert beperkt. Een tussenwoning heeft dan bijvoorbeeld nog wel baat bij extra dakisolatie”, voegt hij toe.
De spouwruimte van nu
De spouwruimte is nu meestal 14 tot 16 centimeter breed. Hier wordt een heel pakket aan isolatie geplaatst. Er blijft een ruimte open van ongeveer twee centimeter in de spouw zodat het vocht dat via de buitenmuur naar binnen komt weg kan, volgens de adviseur. “Er is nog wel winst te behalen als het gaat om het glas in de ramen – double HR++ of zelfs triple. En het voorkomen van lekkage via extra kierdichting en bijvoorbeeld de brievenbus.”
De kosten
Uiteraard zijn er extra kosten gemoeid met de steeds betere isolatie van nieuwbouwhuizen. Neem alleen al de extra stenen (twee muren in plaats van één) of het isolatiemateriaal. En ook al zijn consumenten zich volgens Maarten van der Starre steeds meer bewust van de energieprestatie van hun huis, staan ze er meestal niet bij stil dat die extra maatregelen ook resulteren in hogere kosten. Een voorbeeld: een tussenwoning van zeg zes meter breed en zes meter hoog en een dakoppervlakte van neem twee keer 36 vierkante meter resulteert al snel in extra kosten van zo’n 9000 euro. “Een gevel van een nieuwbouwhuis is sinds 2015 verplicht duurder geworden als gevolg van de eisen die de overheid eraan stelt.”
Alle centimeters beter benutten
Dikkere muren (plus isolatie) betekent minder binnenruimte, maar daar staat tegenover dat iedere centimeter beter benut kan worden. Maarten van der Starre geeft een voorbeeld. Een woning met een voorgevel van zes meter had vroeger een binnenruimte van 5,80 of wellicht 5,70. Nu is dat misschien 5,60 meter. “Maar daar staat tegenover dat de bewoners iedere centimeter beter kunnen benutten.” Extra isolatie (en triple glas) betekent dat het op iedere plek goed voelt. Ook in de winter als het buiten koud is. “Ik zie een goede gevel als een comfortitem. Iets wat net zo hard nodig is als vier wielen onder een auto.”
