Aardgasvrije nieuwbouw is hot. Dat is begrijpelijk, want we moeten van het aardgas af. De overheid wil in Groningen stoppen met de winning van aardgas en vanaf 1 juli van dit jaar komt de aansluitplicht voor nieuwbouwwoningen op het aardgasnet te vervallen. Dat betekent echter niet dat alle nieuwbouw ook meteen aardgasvrij is. Dat is niet haalbaar. Bouwplannen zijn soms al goedgekeurd en vergunningen verleend.
Maar niet getreurd. Er is ook nog zo iets als zeer energiezuinige nieuwbouw. Door maatregelen en technieken die u helpen weinig of geen energie te gebruiken in uw nieuwbouwhuis draagt u toch vast een steentje bij aan een meer duurzame samenleving.
De overstap is ingrijpend
Vele decennia kookten we op aardgas en verwarmden we ons huis met aardgas. De overstap naar meer duurzame alternatieven is begrijpelijk maar ook ingrijpend. Dat we de overstap gaan maken is steeds meer ingedaald bij de consument en er is ook veel discussie over. Voor de een gaat het te snel en voor de ander niet snel genoeg. Vooral de laatste groep is groeiende. Ook in de media is er veel aandacht voor dit onderwerp. Maar een nieuwbouwhuis mét gasaansluiting is niet meteen een gedateerde woning. Pas in 2050 moet Nederland volledig aardgasvrij zijn.
Ook andere stappen van belang
Natuurlijk is het mooi om de lat wat hoger te leggen en te proberen al eerder van het aardgas af te zijn. Dat consumenten om aardgasvrije nieuwbouw vragen heeft vooral te maken met de vrees voor meer aardbevingen in de provincie Groningen. De tijd is rijp voor duurzame alternatieven zoals bijvoorbeeld de warmtepomp, zonneboiler of de aansluiting op een warmtenet. Maar vergeet niet dat duurzaamheid niet alleen zit in de installatie in en rond uw woning. Er valt ook veel te winnen als u er voor kiest uw (nieuwbouw-) huis goed te isoleren. U een serie zonnepanelen laat plaatsen voor het opwekken van energie. U gebruik maakt van duurzame materialen. Of (minstens zo belangrijk) anders met energie leert omgaan: korter douchen bijvoorbeeld, of met een waterbesparende douchekap.
Bewustzijn consument groeit
In 2016 verscheen de brochure ‘Communicatie bij ZEN-woningen’. Een zeer energiezuinige nieuwbouwwoning (ZEN) is bijna energieneutreaal of zelfs energie leverend. Dit kan dankzij zonnepanelen op het dak van een nieuwbouwwoning in combinatie met een optimale isolatie en een paar andere maatregelen om uw energieverbruik te verminderen. Dit vraagt wel om een juist gebruik. “Comfort en energie-efficiëntie zijn alleen haalbaar als de bewoner de systemen op de juiste manier gebruikt”, staat in de brochure. Bewoners van een ZEN-woning kunnen hun energieverbruik monitoren dankzij een app. Het stimuleert het bewustzijn over uw energieverbruik.
De Nederlandse overheid stuurt al sinds 1995 aan op het steeds energiezuiniger worden van nieuwbouw. Op 1 januari 2020 moeten nieuwbouwhuizen voldoen aan de eisen voor bijna energieneutrale gebouwen (BENG).
Hoge kosten
Terug naar de warmtepomp, het meest genoemde alternatief voor de aloude cv-ketel op aardgas. De bouwsector staat voor een enorme uitdaging, omdat deze relatief nieuwe techniek nog volop in ontwikkeling is. Consumenten op hun beurt hikken soms op tegen de hoge kosten en willen om deze reden soms nog niet overstappen op een warmtepomp. Een bodemwarmtepomp pakt over langere tijd gezien financieel gunstiger uit dan een luchtwarmtepomp. In de brochure ‘Alternatieven voor aardgas’ van het Lente-akkoord van maart 2018 zijn de indicatieve kosten voor de alternatieven opgenomen.
Warmtepomp heeft meer ruimte nodig
Punt is ook dat een warmtepomp meer ruimte inneemt dan we gewend zijn van de cv-ketel op aardgas. En vooral bij de luchtwarmtepomp speelt geluidshinder een rol. Deze installatie heeft een binnenunit en een buitenunit. De buitenunit is volgens Claudia Bouwens, programmabegeleider energie en duurzaamheid bij de NEPROM (branchevereniging voor projectontwikkelaars en beleggers), vaak nog een lelijk ding in de tuin. In sommige projecten is deze vormgegeven als schoorsteen.
Nog volop in ontwikkeling
Claudia Bouwens denkt dat er nog veel ontwikkelingen gaan plaatsvinden als het gaat om de warmtepomp en andere alternatieven voor de HR-ketel. Zij verwacht de komende tien jaar grote veranderingen rond de alternatieven. Ze rekent er ook op dat de prijs van warmtepompen omlaag zal gaan. Dat maakt het feit dat nieuwbouw nog niet overal aardgasvrij is wellicht minder hinderlijk. Ondertussen bent u al aan zet als het gaat om uw energieverbruik. Ook dat heeft (nu al) effect.
Foto: Geerpark in Vlijmen, een nul-op-de-meter project (Wonen zonder energierekening)