U bent de maanden en later de weken aan het aftellen. Het moment dat u de sleutel van uw nieuwbouwhuis in ontvangst kunt nemen, komt dichterbij. En dan komt er een kink in de kabel. Er treedt vertraging op. Bouwvertraging. Niet door slecht weer – dus minder werkbare dagen – maar omdat er sprake is van een tekort aan personeel en materialen. Bouwers en aannemers doen er alles aan om nieuwbouwhuizen binnen de afgesproken tijd op te kunnen leveren. Dit lukt niet altijd.
Gebrek aan arbeidskrachten nekt een vijfde van alle bouwers, stond er onlangs in een bericht op internet. Over de hele linie is een tekort aan personeel, van architecten tot metselaars, en ook is er schaarste aan materialen. Dit heeft te maken met de inhaalslag waar de bouw middenin zit. Tijdens de crisis bleven veel nieuwbouwplannen op de plank liggen. “Veel kennis en kunde heeft in die periode de bouw verlaten”, vertelt Linda Veerbeek, commercieel projectmanager bij woningbouwbedrijf BAM Wonen. Daarnaast is er wisselend een tekort aan staal, hout en isolatie. En niet te vergeten heipalen. De levertijd van heipalen is opgelopen van zes weken naar ruim een half jaar.
Capaciteit claimen
Als gevolg van het tekort aan personeel en materialen moet de sector anders te werk gaan. Volgens Linda Veerbeek betekent dit dat bouwbedrijven nog meer dan voorheen vooruit moeten denken. “Nog voordat de bouwaanvraag voor een project de deur uit gaat, gaan we in overleg met installateurs, claimen we de benodigde capaciteit aan metselaars en leggen we de productie vast.”
Soms nee verkopen
Dit betekent ook dat BAM Wonen af en toe nee moet zeggen tegen een project, omdat de planning duidelijk maakt dat het niet haalbaar is binnen de gestelde termijn een nieuwbouwproject af te ronden. Ook dit is het gevolg van de schaarste die in de markt speelt. “Ik weet hoe de orderportefeuille ervoor staat en kan zodoende goed inschatten of we het aankunnen. Hiermee voorkomen we problemen.”
Incidenteel loopt het spaak
Toch kan het incidenteel ook bij BAM Wonen gebeuren dat de oplevering vertraging oploopt. Linda Veerbeek vertelt over een project in Noord-Holland waar de nutsaansluiting niet op tijd geleverd kon worden. Daar had de bouwer geen invloed op. Het project was goed op streek en er had zich nog geen noemenswaardige vertraging vanwege weersomstandigheden voorgedaan. De heipalen waren op tijd geleverd en er waren voldoende metselaars voorhanden. Maar op het laatste moment bleek het niet mogelijk om tijdig een nutsaansluiting rond te krijgen. “Ook nutsbedrijven hebben veel vacatures open staan.”
Vertraging uitleggen aan de nieuwe bewoners
Als niet voorkomen kan worden dat de oplevertermijn vooruit geschoven moet worden, dan is het belangrijk om zo snel mogelijk in gesprek te gaan met de nieuwe bewoners, benadrukt de projectmanager. “We regelen dan een extra kopersmiddag op de bouw om uit te leggen wat er aan de hand is. Ze hebben immers naar het moment toegeleefd dat ze de sleutel in ontvangst zouden nemen. Vertraging is vervelend. Het is belangrijk om daar open over te communiceren. Wat ze dan vooral willen horen is … wanneer dan wel.”
Als de vertraging te lang duurt
In de koop- en aannemingsovereenkomst van uw nieuwbouwhuis is normaliter opgenomen hoeveel werkbare dagen de bouw (maximaal) zal duren. Het kan natuurlijk zo zijn dat u de pech heeft dat er vertraging optreedt. Mocht het zo zijn dat het in het contract genoemde aantal werkbare dagen wordt overschreden, dan is het mogelijk dat u daar een dagvergoeding voor ontvangt.
Opgave voor de sector
Het is overigens duidelijk dat de tekorten nog even aanhouden, zowel van personeel als materialen. Dit is niet zo een, twee, drie opgelost. Er zullen her en der zeker nog vertragingen optreden bij de oplevering. Belangrijk punt is dat de instroom bij de opleidingen weer omhoog gaat, volgens Linda Veerbeek. “De bouw moet ook weer aantrekkelijker worden om in te werken.”
Daarnaast zal ook de productiviteit omhoog moeten in de sector. Tijdens de crisis is er minder geïnvesteerd in vernieuwing. Dat is nu duidelijk anders. Ze noemt de metselrobot als voorbeeld. Ook als het gaat om prefab-woningen en prefab-badkamers is er vooruitgang geboekt. Maar Linda Veerbeek voegt toe dat de sector in brede zin nog wel een inhaalslag moet maken en vernieuwingen moet doorvoeren. “Gelukkig komt er weer van alles los.”
