Alle grondstoffen hergebruiken en zo min mogelijk afval. Dit is wat de Nederlandse overheid wil realiseren in 2050. De Nederlandse economie moet over pakweg dertig jaar nagenoeg helemaal circulair zijn. Dit betekent dat ook bouwbedrijven grote stappen moeten maken. Volgens ontwikkelende bouwer Van Wijnen komt wereldwijd maar liefst 30 procent van het afval en 45 procent van het grondstoffengebruik voor rekening van de bouw. Op weg naar 2050 experimenteert Van Wijnen op meerdere locaties met circulair bouwen en hergebruik van materialen. Ook in Groningen waar het bedrijf een pop-up wijk heeft neergezet.
Op de Loskade in Groningen staan 14 grondgebonden woningen en 32 studio’s. Tijdelijk, want de locatie op het voormalige Suikerunieterrein heeft geen woonbestemming. Het ziet er uit als een gewone woonwijk. Volgens Marije Kamphuijs, manager circulariteit bij Van Wijnen, is het juist heel veel anders dan een traditionele woonwijk. “We testen hier de woonwijk van de toekomst.”
Fijn Wonen 3.0
De woningen op de Loskade zijn in de fabriek gemaakt en op de bouwplaats in elkaar gezet. Tijdens de crisis ontstond bij de bouwer het idee dat het anders moest. Dat er anders gebouwd moest worden. “Er lag en ligt een enorme bouwopgave, maar tijdens de crisis hebben veel werknemers de bouw verlaten. Er is een tekort aan vakmensen. Wat ook speelt is dat grondstoffen opraken. We hebben toen gekeken hoe we van maatwerkoplossingen naar een product konden komen. Zo is het label Fijn Wonen ontstaan en dat hebben we stapsgewijs doorontwikkeld om bij deze remontabele versie Fijn Wonen 3.0 uit te komen.”
Tijdwinst
Fijn Wonen-woningen zijn betaalbaar, omdat het een serieel en geïndustrialiseerd product is en dat levert ook een aanzienlijk kortere bouwtijd op. De nieuwe 3.0 versie draagt volgens Marije Kamphuijs bij aan de ambities van Van Wijnen om meer en meer circulair te bouwen. “De hele wijk is volledig remontabel en zo kunnen we de huizen na 2030 – als de Loskade een andere bestemming krijgt – uit elkaar geschroefd worden en op een heel andere locatie weer in elkaar gezet.”
Experimenteerwijk
De Loskade is eigenlijk een experimenteerwijk, volgens de manager circulariteit. Los van het feit dat de woningen na 2030 naar een andere plek verhuizen, gebruikt de bouwer op deze locatie nieuwe biobased materialen zoals verf op natuurlijke basis en speciale gevelbekleding. “De huurders helpen ons bij het verzamelen van data over de dingen die we hier willen testen. Het gaat dan om verschillende installatieconcepten voor de energievoorziening, zonnepanelen, gevelbekleding en prefab badkamers. Als een product goed uitvalt, dan voegen we het toe aan ons assortiment.”
De bewoners
Van Wijnen maakt gebruik van bewonersapps om goed te kunnen monitoren wat wel en wat niet werkt. Ook houdt het enquêtes onder de tijdelijke bewoners. Zij die hier komen wonen doen dat voor maximaal een half jaar. Het gaat om een heel diverse groep: van studenten tot senioren en van gezinnen tot starters. “De bewoners moeten het leuk vinden om in een experiment te wonen. Ze hoeven niet per se bezig te zijn met duurzaamheid. We willen ook ervaringen van consumenten die helemaal niet met duurzaamheid bezig zijn. Dat maakt het bijzonder en de data relevanter.”
Vooruit helpen
De uitkomsten van alle onderzoek moet ook de bouwer vooruit helpen. “De Loskade is niet een losstaand project. Het is een proeftuin en experiment om uit te vinden wat we in onze processen en producten willen doorvoeren.”
