Hoe groen kan bijdragen aan een vitale stad

Balkontuintjes, kleine boomparkjes (meer perkjes eigenlijk) onder bomen in de stad, groen op daken van schuurtjes, een buurtmoestuin en een verticaal bos op woontorens met beplanting aan de gevel. Het is steeds vaker aan de orde. Vergroening helpt bij het klimaatbestendig maken van uw woonomgeving. Dit is belangrijk nu het kwik steeds vaker tot recordhoogte stijgt tijdens de zomermaanden. Het kan ook van belang zijn om wateroverlast tegen te gaan na extreme neerslag. En het is een stimulans voor de diversiteit aan planten, dieren en organismen. Groen in de stad maakt inwoners bovendien gelukkiger.

Lesley Walet van De Gezonde Stad, een stichting die zich inzet om Amsterdam groener en klimaatbestendiger te maken, staat in de tijdelijke moestuin in nieuwbouwwijk de Sportheldenbuurt op het Zeeburgereiland. Dit is aan de oostkant van de stad. Hier en daar steekt een zonnebloem fier de hoogte in. Ze vertelt over de grootschalige buurtmoestuin die hier vlakbij gaat komen. Het project is opgezet door de stichting in samenwerking met a.s.r. real estate en andere vastgoedpartijen die woningen in deze wijk hebben. Het doel? Het vergroenen van de nieuwbouwwijk. “Het is belangrijk dat vergroening in iedere nieuwe wijk wordt meegenomen. Dit vergroot de leefbaarheid, klimaatbestendigheid en de sociale cohesie”, aldus Lesley.

**Lesley Walet in de buurtmoestuin in de nieuwbouwwijk de Sportheldenbuurt in Amsterdam**

De Moestuin en de Pluktuin in de Zeeburgertuin

Iets verderop in de moestuin staat een wormenhotel waar zo’n 2.000 wormen gft-afval omzetten in compost. Deelnemers van de moestuin kunnen de compost gebruiken voor hun deel van de tuin.

Nog dit najaar begint de aanleg van de definitieve moestuin van circa 1.000 vierkante meter. Het ontwerp van de Zeeburgertuin is gereed. Het plan is bedacht door de bewoners met hulp van de Gezonde Stad en in samenwerking met de gemeente. We lopen naar een nu nog braakliggend terrein iets verderop, niet ver van het water. Lesley vertelt dat hier straks plek is voor circa 50 bewoners van de nieuwbouwwoningen. Daarnaast komt er een openbaar deel, de Pluktuin. “Daar komen fruitbomen, kruiden, bessen en bloemen, waardoor de tuin ook bestuivers aantrekt. Verder komen er picknicktafels en boomstammen zodat mensen hier fijn kunnen vertoeven.”

Sociale cohesie

De Pluktuin heeft een buurtfunctie. Het is een plek waar buren elkaar kunnen ontmoeten, ook als ze niet van tuinieren houden. De Moestuin en de Pluktuin dragen bij aan de sociale cohesie in de buurt, volgens Joost Compaan, asset manager woningen bij a.s.r. real estate. “We zien dat de koppeling tussen groen en sociale cohesie steeds vaker wordt toegepast door beleggers en met succes.”

Gevolgen klimaatverandering

Groen is belangrijk voor mensen en maakt ze ook gelukkiger, volgens Joost. Steden zijn steeds dichter bebouwd en groen biedt tegenwicht aan de verstening. Het gaat volgens hem niet alleen maar om het gevoel van de bewoners, ook al is dit zeker van belang. Groen is ook nodig om de gevolgen van klimaatverandering in te dammen. “Groen helpt de tempratuurstijging in de steden te verminderen. Het werkt verkoelend en het zorgt voor waterberging. Voor ons als vastgoedbelegger is het belangrijk om hierin te investeren. We willen er voor zorgen dat het een aantrekkelijk gebied blijft met minder risico’s.”

Wat groen doet met de temperatuur

Volgens Lesley kan het verschil (op hetzelfde moment) tussen de temperatuur in de stad of in een groen buitengebied oplopen tot wel negen graden. “Ook in de stad merk je grote verschillen als er bomen zijn geplant, of als het puur en alleen een versteende omgeving gaat.”

Bomen en ander groen

De Gezonde Stad heeft nog meer projecten lopen in (en rondom) Amsterdam om de stad te verduurzamen en te vergroenen. In Amsterdam West spoorde de stichting bewoners aan de slag te gaan met perkjes onder bomen. Bewoners konden een aanvraag doen en de winnaars kregen de benodigde materialen om een perkje aan te leggen: aarde, bloemen en planten, een naambordje en een omheining. Er waren meer dan 1000 aanmeldingen en er worden 250 nieuwe boomparkjes aangelegd en beheerd door de bewoners. De stichting voerde ook campagne waarbij 100 Amsterdammers een boom konden winnen en planten en het begeleidt bewoners bij het realiseren van buurtparken. Ook de samenwerking met vastgoedpartijen is belangrijk. “Wij leggen de verbinding tussen bewoners, de gemeente en vastgoedpartijen. Op deze manier kunnen vastgoedpartijen investeren in de buurt, op een kavel wat niet van hen is.”

**Joost Compaan: “Groen is belangrijk voor mensen en maakt ze gelukkiger.”**

Klimaat in alle steden een issue

Volgens Joost Compaan zijn er een paar steden – zoals Amsterdam en Utrecht – die voorop lopen als het gaat om het vergroenen van de leefomgeving. “Maar eigenlijk is het klimaat in alle steden een issue.” Ontwikkelaars, bouwers en beleggers kunnen niet om het vraagstuk heen en nemen ‘groen’ steeds vaker in een nieuw ontwerp mee.

Wonderwoods: 1 hectare aan bos

Eén van de meest bijzondere, groene projecten in de stad de komende jaren wordt Wonderwoods. Deze ontwikkeling tussen Utrecht CS en de Jaarbeurs bestaat uit twee torens met 1 hectare aan bomen en planten die op, in en rond de torens komen. a.s.r. real estate investeert in dit project met ongeveer 250 huurwoningen, kantoorruimte en commerciële voorzieningen. “Het is een project in een hoogstedelijk gebied, maar de bewoners wonen letterlijk midden in het groen. Voorbijgangers zien het gebouw constant veranderen, want elk seizoen ziet het er anders uit.”

Groen werkt isolerend

Groen op de gevels helpt als het gaat om het buiten houden van de hitte. Joost haalt dit aan omdat tijdens de hittegolf deze zomer in het nieuws was dat de temperatuur in nieuwbouwhuizen soms enorm kan oplopen. Dit komt vanwege de extra isolatie in de woning, het driedubbele glas en omdat nieuwbouwhuizen zo ontworpen zijn dat ze zo min mogelijk energie gebruiken. Ventileren is juist lastiger met de nieuwe energiezuinige systemen in nieuwbouwhuizen, maar we krijgen wel steeds meer warme dagen. “Dan kan groen een mooie manier zijn om de gebouwen te koelen en dit toe te passen in het ontwerp.”