Hoe werkt energiezuinige apparatuur? Warmtepomp/boiler

Dit is deel twee uit een serie van vijf over bewonersvragen (en de antwoorden) naar aanleiding van een onderzoek naar de woonbeleving onder bewoners van zeer energiezuinige woningen. Veel bewoners van deze ZEN-woningen zijn enthousiast over de woning, maar ze zitten nog wel met tal van vragen over de energiezuinige apparatuur. In deel één was er aandacht voor warmte en koeling in energiezuinige nieuwbouwhuizen. In deel twee geven we antwoord op de vragen over het gebruik van warmtepompen en warm water (boiler).

Uit de ingevulde enquêtes van het woonbelevingsonderzoek uit 2019 heeft het ZEN-platform vragen gehaald waar bewoners regelmatig mee kwamen. Claudia Bouwens, programmaleider Lente-akkoord Zeer Energiezuinige Nieuwbouw, heeft de antwoorden op deze vragen beantwoord in samenspraak met bouwprofessionals, woonbegeleiders, communicatiedeskundigen en deelnemers van de ZEN-themagroep ‘Voorlichting: wonen in zeer energiezuinige nieuwbouw’. Hier de belangrijkste vragen en antwoorden op rij over het gebruik van de warmtepomp en over warm water (boiler). In deel drie beantwoorden we binnenkort de vragen over ventilatie, in deel vier over pv-panelen en uw energierekening en in deel vijf (slot) de vragen over onderhoud en service.

Ik heb een luchtwarmtepomp. Kan ik die ook voor koeling gebruiken?

De meeste luchtwarmtepompen zijn niet ingesteld om te kunnen koelen. In de documentatie bij uw woning vindt u daar meer over. U kunt dat ook zien op het display van de warmtepomp of op de kamerthermostaat. Als uw warmtepomp een koelfunctie heeft, is dat meestal aangegeven met tekentje dat lijkt op een sneeuwvlok. Komt u er niet uit, vraag het dan aan de verhuurder of de woonbegeleider. Maar let op: ook als een luchtwarmtepomp een koelfunctie heeft, kost het veel elektriciteit als u die vaak gebruikt.

Ik heb een bodemwarmtepomp. Hoe kan ik voorkomen dat de bodem steeds kouder wordt?

Een bodemwarmtepomp zorgt niet alleen voor warmte. In de zomer blijft uw huis hiermee ook lekker koel. Dat is prettig voor u, maar ook voor de ondergrond. De warmte die in de zomer te veel is, wordt aan de woning onttrokken en aan de bodem teruggegeven zodat de bodem vanzelf weer opwarmt. De koelfunctie wordt automatisch ingeschakeld en het hele systeem is zo berekend, dat de temperatuur van de ondergrond in balans blijft. U hoeft er zelf niets aan te doen.

Wat moet ik doen aan het onderhoud van de warmtepomp?

U kunt zelf de waterdruk van de vloerverwarming in de gaten houden. De druk kan namelijk zakken door de automatische ontluchting. Dan kunt u zelf water bijvullen, net als bij een cv-ketel. De druk moet tussen 1 en 2 bar zijn. Als dat vaker dan twee keer per jaar nodig is, is er een storing. Bel dan de installateur om te kijken wat er aan de hand is.
In de draadloze afstandsbediening van de installatie zitten batterijen. Als het display zwart is, zijn deze leeg en moet u ze vervangen.
Aan de warmtepomp zelf hoeft u niets te doen. De installateur waarmee u een onderhoudscontract hebt gesloten, loopt eens per twee jaar de installatie na.

Waar moet ik op letten als ik de instellingen van de warmtepomp wil veranderen?

De installateur heeft de warmtepomp zorgvuldig ingesteld. Het is beter als u daar zelf niets aan verandert.

Ik hoor steeds het geluid van de warmtepomp. Wat kan ik daaraan doen?

a) Uw woning heeft een bodemwarmtepomp
De warmtepomp maakt een geluid dat vergelijkbaar is met dat van een koelkast. Als de warmtepomp bijvoorbeeld op zolder staat en u gebruikt de zolder als slaapkamer, kunt u er last van hebben. Aan het geluid zelf is niets te doen. Maar u kunt wel een wand met een deur rond de warmtepomp maken. Omdat een warmtepomp niet op aardgas werkt zijn daar geen veiligheidseisen aan verbonden. Staat de warmtepomp met wasmachine en/of droger in één ruimte? Zorg dan dat er een spleet onder deur is voor ventilatie.

b) Uw woning heeft een luchtwarmtepomp

Een luchtwarmtepomp heeft een binnen- en een buitenunit. De binnenunit maakt een geluid dat vergelijkbaar is met dat van een koelkast. Als het geluid hinderlijk is, kunt u zelf een wand met een deur rond de warmtepomp maken. Net als bij een bodemwarmtepomp (zie bij a).
De buitenunit staat vaak op het dak of hij hangt aan de gevel. U hoort het geluid van de ventilator. Als het goed is, blijft het geluid binnen de normen die daarvoor gelden. Wilt u er toch iets aan doen, dan moet u daarvoor de installateur inschakelen. Soms zijn er oplossingen zoals een geluiddempende omkasting of een nachtschakeling.

Vragen over warm water

Ik heb een boiler. Wat kan ik doen om te voorkomen dat die te snel leeg is?

De boiler heeft een inhoud die is afgestemd op uw type woning. De meeste boilers hebben een inhoud die genoeg is om bij elkaar opgeteld drie kwartier tot een uur te douchen. Gebruikt u meer? Dan kan de boiler toch leeg raken en duurt het een paar uur tot er weer warm water is. Denk aan de volgende tips als de boiler vaak leeg is:

Tref maatregelen om het warmwatergebruik te beperken. Bijvoorbeeld door korter te douchen of door een waterbesparende douchekop te monteren. Laat de kraan niet onnodig stromen.
Maak afspraken met uw huisgenoten om het gebruik van warmwater te spreiden over de dag. De installatie krijgt dan de tijd om tussentijds weer warm te worden.
De meeste boilers hebben een boost-knop. Als u die indrukt, warmt de boiler snel op met behulp van een elektrisch element. Maak daar geen gewoonte van, want dat kost veel elektriciteit met een hoge rekening tot gevolg. Als er geen tijdschakelaar op de boost-knop zit, vergeet dan niet om hem na gebruik uit te zetten.

Het volgende artikel in deze reeks gaat over ventilatie.

Vragen over warm water

Meer informatie:

Bezoekers lazen ook:

Ontvang de nieuwsbrief van nieuwbouw.nl