Bij de keuze voor juist dat ene nieuwbouwhuis gaat het steeds meer om de plek. Natuurlijk spelen het huis zelf en de prijs ook een rol, maar het is toch vooral de aantrekkingskracht van de locatie die de doorslag geeft. En dan gaat het niet alleen om praktische overwegingen zoals de ligging ten opzichte van het openbaar vervoer, of familie en vrienden in de buurt wonen en de afstand naar uw werk. Kiezen is vooral emotie. De identiteit van een plek bepaalt steeds meer uw keuze.
Hij kent de verhalen. Mensen die langs fietsen bij het voormalige ENKA-terrein in Ede, even afstappen en vertellen dat ze hier nog gewerkt hebben. Verkoopmanager Stef van Berkel van gebieds- en vastgoedontwikkelaar AM heeft in het statige Poortgebouw op het ENKA-terrein een grote kaart van het gebied hangen. Zeker vijfhonderd woningen zijn er al gebouwd, onder andere langs de bosrand, en er komen er nog ruim 700 bij. “Het begint vorm te krijgen.”
Historie en toekomst
De sporen van de oude ENKA-fabriek die in 1922 de poorten opende zijn nog zichtbaar op het terrein: een monumentale schoorsteen, het EHBO-gebouw met een monumentale toren en delen van de fabrieksmuur. De fabriek ging in 2002 dicht. De productie van kunstzijde was in Nederland te duur geworden. Het terrein lag er een paar jaar verloren bij. In die jaren werd nagedacht over de mogelijkheid om er woningen neer te zetten en in 2008 begonnen de sloopwerkzaamheden, waarbij zorgvuldig delen van oude constructies werden gespaard. “Het gebied heeft veel sfeer en karakter, omdat hier oud en nieuw met elkaar worden verenigd.”
Verhalen van een gebied
De historie van een gebied roept veel op bij mensen, benadrukt planoloog en erfgoedadviseur Thessa Fonds van adviesbureau The Missing Link. Het kan gaan om restanten die onder de grond zitten, zoals overblijfselen uit de Romeinse tijd die worden opgegraven. Het kan ook gaan om gebouwen of delen van gebouwen die meteen zichtbaar zijn en herinneringen oproepen, zoals oude fabriekshallen. Thessa Fonds schrijft gebiedsvisies, doet onderzoek naar de historie van gebieden en schrijft daar verhalen over. “Mensen hebben behoefte aan het verhaal. Het gaat niet alleen om de opstal. Het gaat steeds meer om de plek. Mensen zijn echt geïnteresseerd in de historie.”
Niet meer anoniem
Soms liggen de verhalen over een gebied voor het oprapen, volgens de planoloog. Maar welk gebied je ook neemt. Er is altijd iets geweest. Het mooie van verhalen vertellen is dat het een gebied minder anoniem maakt. Thessa Fonds ziet een tendens bij ontwikkelaars en gemeenten dat er meer aandacht is voor de historie van een gebied als er gebouwd gaat worden. De nieuwe bewoners krijgen dankzij het verhaal van de plek meer gevoel bij die plek. Ontwikkelaars kijken bovendien zorgvuldig welke elementen meegenomen kunnen worden naar de toekomst. “De combinatie van oud en nieuw en het gegeven dat er iets van de historie meegaat in de ontwikkeling van een gebied, dat trekt mensen aan.”
Historische fabrieksmuur onderdeel nieuwbouw
Stef van Berkel van AM heeft het liefst dat mensen die interesse hebben om een huis te kopen of te huren naar Ede toe komen om het ENKA-terrein te bekijken. “Mensen moeten het hier zien en proeven en ervaren.” Hij wijst op de kaart naar de straat waar de muurwoningen komen. Op de toekomstige Enkalaan staat nu alleen nog een stuk oude fabrieksmuur. De carremuur is gestut. Achter dit stuk oude fabrieksmuur komen straks nieuwe woningen. De muurwoningen worden ze genoemd. “Een nieuw huis met het karakter van toen.”
De historie en de ziel
Door de historie van een gebied zichtbaar te maken, raken kopers en huurders geïnteresseerd. Verhalen geven wortels aan een plek, zegt planoloog Thessa Fonds. Ontwikkelaars zien ook steeds meer mogelijkheden om de historie van een gebied terug te laten komen in een nieuwbouwproject. Zoals op het voormalig ENKA-terrein. Het samenspel tussen oud en nieuw doet iets met de sfeer. Volgens Stef van Berkel duurt het zo minder lang voordat een nieuwe wijk ook echt een wijk is. “Er zit meteen een ziel in de wijk.”
Meer informatie:
- Woonwensen bepalen
- Info AM over het Enka-terrein
- Op Enka Ede
- The Missing Link en gebiedsontwikkeling
