Niet alleen kopers maar ook huurders kunnen in Almere Nobelhorst kiezen voor ZEN, zeer energiezuinige nieuwbouw. De eerste bewoners van de twaalf ZEN-woningen in de wijk Nobelhorst – die zijn bestemd voor sociale huur – krijgen volgende maand de sleutel. Een bijzonder moment voor zowel de huurders als voor woningcorporatie Ymere. “Het is ons eerste ZEN-project.”
ZEN wil zeggen dat het nieuwbouwhuis comfortabel is en energie levert. “Bij goed gebruik is het zeer goed mogelijk om nul-op-de-meter te hebben.” Katinka Dijker van Ymere vertelt dat het de bewoners van ZEN-woningen scheelt in hun portemonnee. Ze hebben bij goed gebruik geen energiekosten. “Maar het gaat de bewoners niet alleen om geld. Het gaat om veel meer.”
Het Buurtschap
Het dorp van Almere wordt het wel genoemd: de Nobelhorst. De nieuwbouwwijk ligt aan de oostkant van de stad, verscholen in het groen en is nog volop in aanbouw. “We willen hier een bepaalde samenleving creëren waar de Buurtschuur het centrale punt is waar je dingen met elkaar beleeft”, vertelt Eric Anker. De groepsdynamiek speelt hier een belangrijke rol volgens de verkoopmanager van Ymere. “Het samen leven, het ontmoeten en samen beheren, dat is wat hier speelt.”
Achttien zonnepanelen
Aan de buitenkant is het niet te zien dat de twaalf sociale huurwoningen ZEN zijn. Behalve aan de zuidkant waar het dak van de twaalf nieuwbouwhuizen helemaal is volgelegd met zonnepanelen. Achttien panelen in totaal. De huizen beschikken ook over zonnecollectoren die zorgen voor de warmwatervoorziening. En de isolatie van de woning is dikker wat tot gevolg heeft dat de raamkozijnen breder zijn. Maar dat is vooral zichtbaar aan de binnenkant van de huizen. Aan de buitenkant zijn het op het eerste gezicht gewoon ruime woningen met een veranda.
Buurtschap bepaalt
Voor de deur van de nieuwbouwhuizen ligt een open veld waar de bewoners samen een bestemming voor mogen bepalen. Speelveld? Gras? Of iets anders? Het buurtschap bepaalt.
Drijfveren van de nieuwe bewoners
Het leuke aan het project vindt Katinka Dijker de drijfveren van de mensen die hier willen wonen. De nieuwe bewoners van de twaalf huurwoningen stonden ingeschreven als woningzoekende bij WoningNet. “Ruim een half jaar voor de start van de bouw zijn we begonnen te zoeken om te zien wie er hier zouden kunnen komen wonen. De boodschap was: we hebben deze huizen en daar zoeken we een woongroep voor.”
Elkaar leren kennen
Zowel de huidige als toekomstige huurders moeten passen in de groep. De bewoners die volgende maand de sleutel krijgen van hun sociale huurwoning in de Nobelhorst hebben meer dan een jaar de tijd gehad om elkaar te leren kennen, een woongroep te vormen en hun uitgangspunten te formuleren.
Sociale duurzaamheid
ZEN is volgens Ymere een mooi middel dat de bewoners bindt. Ze vinden het fijn dat hun huis duurzaam is. Op de site van WoningNet staat: De huurders van de verandawoningen vinden het belangrijk om duurzame vernieuwingen te stimuleren in de wijk. Dit kan om technische of sociale duurzaamheid gaan. “Mensen gaan steeds bewuster leven”, zegt Katinka Dijker.
Geen (of weinig) energiekosten
De huurders van de twaalf ZEN-woningen betalen (net als de kopers van ZEN-woningen die elders in de wijk in aanbouw zijn) dus geen energiekosten. De woningen leveren immers energie dankzij de zonnepanelen en andere maatregelen. Maar is dat voldoende om te kunnen voldoen aan alle woonwensen? Kan ik nog wel tien keer in bad, is een vraag die Ymere wel eens krijgt van de nieuwe bewoners. Wooncomfort is heel belangrijk. Bewoners die die om wat voor reden dan ook meer energie verbruiken dan dat de woning oplevert, moeten simpelweg bijbetalen voor de extra energie die ze gebruiken. Goede voorlichting aan de bewoners kan helpen voorkomen dat er meer energie wordt verbruikt dan nodig.
Nulmeting en energiecoaches
Zowel bij huurders als kopers van een ZEN-woning wordt voorafgaand aan de verhuizing een nulmeting gedaan waarbij gekeken wordt naar de gezinssamenstelling en het verwachte energieverbruik. De bewoners beschikken over een app om hun energieverbruik te kunnen volgen. Ymere denkt er over om ook energiecoaches in te zetten om de huurders van de ZEN-woningen te ondersteunen. “Twee of drie jaar willen we dat doen. Naast de app helpt dit de bewoners bij het monitoren van hun energieverbruik, want ook gedrag speelt een belangrijke rol.”
Elders ook?
Het staat vast dat op de volgende veld waar in deze wijk gebouwd gaat worden naast ZEN-woningen voor de verkoop ook sociale ZEN-woningen komen. “We zijn er natuurlijk voor de sociale huurder”, zegt Eric Anker. Of de woningcorporatie ook op andere plekken kiest voor het laten bouwen van zeer energiezuinige nieuwbouw (ZEN) moet later blijken. Het is wel het streven, volgens Eric Anker, maar het is simpelweg niet altijd mogelijk. Zeer energiezuinige nieuwbouwwoningen moeten goed op de zon staan: er moet voldoende zon binnen kunnen vallen in de woningen en de zonnepanelen buiten moeten goed hun werk kunnen doen. Daar moet ook de ruimte voor zijn. Bij appartementen is dat een stuk lastiger. “Dat wordt wel een erg ingewikkelde rekenklus.”
Ymere is niet de enige partij die open staat voor het (laten) bouwen van ZEN woningen. De bouw werkt er hard aan om alle nieuwbouwwoningen na 2020 onder deze condities te leveren.