Tips voor schonere lucht in uw (nieuwbouw-) huis

Niet schrikken. Maar binnenlucht is vaak viezer dan buitenlucht. Dit blijkt uit diverse onderzoeken. Voldoende reden om na de verhuizing naar uw nieuwbouwhuis het ventilatiesysteem goed te laten checken zodat u er zeker van bent dat het prima werkt. Vergeet ook niet de handleiding van het mechanische of balansventilatie systeem goed te lezen. Er zijn natuurlijk veel meer dingen die uw aandacht vragen zo net na de verhuizing en dit is niet meteen iets wat prioriteit heeft toch? Maar vergis u niet. Goede ventilatie is belangrijk voor uw gezondheid. Lees hier wat tips.

Onjuist gebruik en/of onwetendheid

Een gemiddeld gezin produceert al snel zeven tot tien liter vocht per dag. De waterkoker, de pan met water voor de pasta die op het vuur staat, de douche, de was die te drogen hangt. Noem maar op. De binnenlucht kan ook vervuild zijn door het roosteren van eten in de oven of het gebruik van de open haard. Mariken Stolk van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal vertelt dat de luchtverversing in woningen vaak onvoldoende is. Dit komt door onjuist gebruik van bijvoorbeeld mechanische ventilatie systemen. Maar ook door onwetendheid. Bewoners realiseren zich vaak pas wat het belang is van goede ventilatie als ze gezondheidsklachten hebben.

Soorten ventilatie

Zeventig procent van de woningen beschikt over natuurlijke ventilatie. De aanvoer van lucht gebeurt via roosters en klepraampjes. De afvoer via het schoorsteenkanaal en/of de afzuigkap in de keuken en de badkamer ventilator. Dat is vooral het geval bij huizen die zijn gebouwd vóór de jaren zeventig van de vorige eeuw. Mechanische ventilatie komt voor bij ongeveer 28 procent van de woningen. De aanvoer van lucht gebeurt dan via roosters of klepraampjes en de afvoer van lucht gaat door een ventilatie unit die constant lucht wegzuigt via ventielen in het plafond.

Balansventilatie vooral te vinden in nieuwbouw

De resterende twee procent van de woningen, vooral nieuwbouw, beschikt over balansventilatie. Het is een energiezuinig systeem dat bestaat uit een ventilatie-unit met daarin twee ventilatoren, meestal in de ruimte waar ook de cv-ketel staat. De ene ventilator zorgt voor luchtaanvoer de woning in, de andere regelt de afvoer van lucht naar buiten. In huis zijn luchtkanalen voor toe- en afvoer van de lucht. Dit systeem brengt de aanvoer en de afvoer van lucht in een huis (gebouw) met elkaar in balans. Op verschillende plaatsen in huis zitten afzuig- en inblaasventielen in het plafond of de wand. In de ventilatie-unit zit een warmtewisselaar. De warmtewisselaar haalt de warmte uit de afgezogen lucht en voegt die toe aan de verse, koudere, buitenlucht. “De aan en afvoer van lucht verloopt via aparte kanalen.”

Hoe mechanische en balansventilatie betere resultaten geeft

Volgens Mariken Stolk noemen consumenten geluidsoverlast regelmatig als reden waarom ze niet blij zijn met hun ventilatiesysteem. Bewoners die last hebben van het geluid van mechanische en balansventilatie zetten maar al te snel de systemen uit of lager. “Niet doen, behalve in het geval van een ramp, de ventilatie wordt er namelijk slechter van”, is haar advies. Consumenten die last hebben van (te veel) geluid, kunnen beter een geluidsdemper laten plaatsen. Bij een balansventilatie noemt ze ook het omkasten van de ventilatie unit als mogelijkheid om geluidsoverlast terug te dringen.

Balansventilatie: gebruik en tips

Zet het systeem nooit uit;
Zet het systeem op het juiste moment in de hoogste stand, via schakelaars. Bijvoorbeeld bij koken, douchen, (veel) bezoek of als je de was in huis droogt;
Zorg voor minimaal 1,5 centimeter ruimte onder deuren of plaats ventilatieroosters;
Plaats een extra schakelaar in de badkamer, zodat je van daaruit de ventilator harder kunt zetten en niet steeds naar de keuken hoeft te lopen;
Laat het systeem keuren bij oplevering (Ventilatie Prestatie Keuring) en zo nodig ook als er opeens extra geluidshinder optreedt. Dit zou kunnen duiden op een storing.

Mechanische ventilatie: gebruik en tips

Mariken Stolk vertelt dat de schakelaar van mechanische ventilatie omhoog moet als u een feestje geeft, of als u was te drogen hangt in huis. Of als er iemand rookt in huis. “Zet roosters nooit dicht en zet het systeem nooit uit.” Ze merkt op dat in veel huishoudens vooral in de keuken en de slaapkamers de ventilatie beter moet.

En verder …

Laat het mechanische ventilatiesysteem keuren (Ventilatie Prestatie Keuring);
Let op de afzuigkap, installeer deze bij voorkeur met een apart afvoerkanaal naar buiten;
Plaats indien nodig een geluiddemper op de ventilatie unit bij lawaai van het systeem of een ventilatierooster met een verhoogde geluidwering (suskast) bij lawaai van buiten;
Ook hiervoor geldt – laat het mechanische ventilatie systeem keuren bij oplevering of in een later stadium opnieuw als er sprake is van bijvoorbeeld meer geluidsoverlast.

Onderhoud mechanische ventilatie

Bij mechanische ventilatie systemen is het nodig om de roosters en ventielen minstens een keer per jaar schoon te maken. Eens per twee jaar is het bij dit systeem nodig om onderhoud te laten uitvoeren aan de ventilatie unit en het is belangrijk om eens per vier jaar het hele systeem te laten controleren. Mariken Stolk noemt daarnaast ook nog het onderhoud van de ventilatie kanalen. Dat moet eens per acht jaar plaatsvinden.

Onderhoud balansventilatie

Bij balansventilatie is het relevant om de filters vier keer per jaar te onderhouden. Ze adviseert twee keer per jaar stofzuigen en twee keer per jaar vervangen. De ventielen moeten één keer per jaar worden schoongemaakt en daarnaast is het nodig om een per twee jaar onderhoud te laten uitvoeren aan de ventilatie unit. Net als bij mechanische ventilatie is het bij balansventilatie belangrijk om eens in de acht jaar de kanalen te laten schoonmaken.

Voorkeur voor balansventilatie

De communicatieadviseur van Milieu Centraal vertelt dat – mits het goed geïnstalleerd en gebruikt wordt – ze balansventilatie verkiest boven mechanische ventilatie. “Het is een veel energiezuiniger systeem.”